Centre de santé Rukoma Sake

Beste familie en vrienden

Zoals jullie al weten liepen we de voorbije vier weken stage in het ‘centre de santé’ van Rukoma Sake. Wat er allemaal gebeurt in zo’n gezondheidscentrum wil ik graag met dit blogverhaal toelichten. Ik zal het specifiek hebben over dat van Rukoma Sake, maar de organisatie van alle centra is zowat gelijkaardig. Opgepast, dit is geen bijster humoristische tekst, maar hopelijk wel een interessante.

In een gezondheidscentrum kan iedereen terecht voor de eerstelijnsgezondheidszorg. Je kan dit vergelijken met onder andere de huisarts, de thuisverpleegkundige, de tandarts en uiteraard de zelfstandige vroedvrouw in België. Kortom, alle rechtstreeks toegankelijke  hulp en zorg. Het grote verschil met een ziekenhuis zoals Muhima hospital is niet enkel dat het landelijk gelegen is, maar ook het feit dat er geen enkele arts werkt. Je kan hier gelukkig wel heel veel dingen vinden die je in een ziekenhuis ook hebt; materniteit, prenatale consultatie, hospitalisatie, sociale dienst, administratie, laboratorium, apotheek. Verder kan je er ook de diensten mutualiteit, volksgezondheid en vaccinatie vinden, en specifiek voor Rukoma Sake een schooltje en een revalidatieruimte voor kinderen met een beperking. Deze gestructureerde organisatie wordt draaiende gehouden door slechts 15 verpleegkundigen, 1 vroedvrouw en 14 anderen zoals een laborant, een ambulancier en administratief medewerkers, waaronder enkele van onze geliefde zusters. Er zijn exact 27.054 mensen uit de omgeving die beroep kunnen doen op hun hulp.

De meest voorkomende ziektes die in het centrum gediagnosticeerd en behandeld worden zijn malaria, andere door een parasiet veroorzaakte ziektes, SOA’s, gynaecologische problemen en fysieke trauma’s (daar zitten de moto’s zeker voor iets tussen). Jaarlijks zijn er zo’n 500 bevallingen. Als het kan worden deze uitgevoerd door de enige vroedvrouw die meestal overdag werkt, maar ’s nachts en in de weekends door eender welke verpleegkundige, de ene met al meer ervaring dan de andere. Wanneer er risicofactoren zoals een keizersnede in de voorgeschiedenis of vroegtijdige weeën aanwezig zijn wordt de vrouw meteen doorverwezen naar het referentieziekenhuis in Kibungo (een rit van 30 minuten met de ambulance). Ook een zwangere met een resusnegatieve bloedgroep mag hier niet bevallen omdat de medicatie die ze nodig heeft na haar bevalling niet mag gegeven worden in het centrum. De regels over het doorverwijzen van pathologie, ook voor niet-zwangeren natuurlijk, zijn heel strikt en worden goed opgevolgd, want wanneer een patiënt sterft wordt een onderzoek gestart naar de oorzaak en wordt nagegaan of men een fout gemaakt heeft door niet door te verwijzen. De grootste nachtmerrie van elke hulpverlener hier, lijkt me.

We zijn verbaasd over het grote verschil met België, net zoals we verbaasd zijn over de gelijkenissen. We treffen hier vaak lange wachtrijen aan en beseffen dat mensen soms uren moeten wachten voor een consultatie, maar da’s in België toch ook zo? Alleen zien we hier niemand die zich daar druk om maakt. Daar kunnen we nog iets van leren…

Tot gauw!

Lotte

PS: Rani brengt komende maandag verslag uit van onze laatste week in Rwanda, over het einde van onze stage, het afscheid van de zusters in Rukoma Sake en Kerstmis vieren op z’n Afrikaans.